Chúa Nhật XVII Thường Niên (B) (25/7)

Đức Giê-su cầm lấy bánh, dâng lời tạ ơn

Ga 6, 11

🌸　Bài đọc 1　(2 V 4,42-44)

Họ sẽ ăn, mà vẫn còn dư.

Bài trích sách các Vua quyển thứ hai

　⁴² Hồi ấy, trong miền có nạn đói. Có một người từ Ba-an Sa-li-sa đến, đem bánh đầu mùa biếu ông Ê-li-sa, người của Thiên Chúa : hai mươi chiếc bánh lúa mạch và cốm đựng trong bị. Ông bảo : “Phát cho người ta ăn.” ⁴³ Nhưng tiểu đồng hỏi ông : “Có bằng này, sao con có thể phát cho cả trăm người ăn được ?” Ông bảo : “Cứ phát cho người ta ăn ! Vì Đức Chúa phán thế này : Họ sẽ ăn, mà vẫn còn dư.” ⁴⁴ Tiểu đồng phát cho người ta. Họ đã ăn, mà vẫn còn dư, như lời Đức Chúa phán.

🌸　Đáp ca　Tv 144,10-11.15-16.17-18 (Đ. x. c.16)

Đ.Chúa thương rộng mở tay ban,
đoàn con hết thảy muôn vàn thoả thuê.

¹⁰Lạy Chúa, muôn loài Chúa dựng nên phải dâng lời tán tạ,
kẻ hiếu trung phải chúc tụng Ngài,
¹¹nói lên rằng : triều đại Ngài vinh hiển,
xưng tụng Ngài là Đấng quyền năng.

Đ.Chúa thương rộng mở tay ban,
đoàn con hết thảy muôn vàn thoả thuê.

¹⁵Lạy Chúa, muôn loài ngước mắt trông lên Chúa,
và chính Ngài đúng bữa cho ăn.
¹⁶Khi Ngài rộng mở tay ban,
là bao sinh vật muôn vàn thoả thuê.

Đ.Chúa thương rộng mở tay ban,
đoàn con hết thảy muôn vàn thoả thuê.

¹⁷Chúa công minh trong mọi đường lối Chúa,
đầy yêu thương trong mọi việc Người làm.
¹⁸Chúa gần gũi tất cả những ai cầu khẩn Chúa,
mọi kẻ thành tâm cầu khẩn Người.

Đ.Chúa thương rộng mở tay ban,
đoàn con hết thảy muôn vàn thoả thuê.

🌸　Bài đọc 2　(Ep 4,1-6)

Chỉ có một thân thể, một Chúa, một niềm tin, một phép rửa.

Bài trích thư của thánh Phao-lô tông đồ gửi tín hữu Ê-phê-xô

　¹ Thưa anh em, tôi là người đang bị tù vì Chúa, tôi khuyên nhủ anh em hãy sống cho xứng với ơn kêu gọi mà Thiên Chúa đã ban cho anh em. ² Anh em hãy ăn ở thật khiêm tốn, hiền từ và nhẫn nại ; hãy lấy tình bác ái mà chịu đựng lẫn nhau. ³ Anh em hãy thiết tha duy trì sự hiệp nhất mà Thần Khí đem lại, bằng cách ăn ở thuận hoà gắn bó với nhau. ⁴ Chỉ có một thân thể, một Thần Khí, cũng như anh em đã được kêu gọi để chia sẻ cùng một niềm hy vọng. ⁵ Chỉ có một Chúa, một niềm tin, một phép rửa. ⁶ Chỉ có một Thiên Chúa, Cha của mọi người, Đấng ngự trên mọi người, qua mọi người và trong mọi người.

🌸　Tin Mừng　(Ga 6,1-15)

Đức Giê-su cầm lấy bánh, rồi phân phát cho những người hiện diện, ai muốn ăn bao nhiêu tuỳ ý.

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Gio-an

　¹ Khi ấy, Đức Giê-su sang bên kia biển hồ Ga-li-lê, cũng gọi là biển hồ Ti-bê-ri-a. ² Có đông đảo dân chúng đi theo Người, bởi họ từng được chứng kiến những dấu lạ Người đã làm cho những kẻ đau ốm. ³ Đức Giê-su lên núi và ngồi đó với các môn đệ. ⁴ Lúc ấy, sắp đến lễ Vượt Qua là đại lễ của người Do-thái.

　⁵ Ngước mắt lên, Đức Giê-su nhìn thấy đông đảo dân chúng đến với mình. Người hỏi ông Phi-líp-phê : “Ta mua đâu ra bánh cho họ ăn đây ?” ⁶ Người nói thế là để thử ông, chứ Người đã biết mình sắp làm gì rồi. ⁷ Ông Phi-líp-phê đáp : “Thưa, có mua đến hai trăm quan tiền bánh cũng chẳng đủ cho mỗi người một chút.” ⁸ Một trong các môn đệ, là ông An-rê, anh ông Si-môn Phê-rô, thưa với Người : ⁹ “Ở đây có một em bé có năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá, nhưng với ngần ấy người thì thấm vào đâu !” ¹⁰ Đức Giê-su nói : “Anh em cứ bảo người ta ngồi xuống đi.” Chỗ ấy có nhiều cỏ. Người ta ngồi xuống, nguyên số đàn ông đã tới khoảng năm ngàn. ¹¹ Vậy, Đức Giê-su cầm lấy bánh, dâng lời tạ ơn, rồi phân phát cho những người ngồi đó. Cá nhỏ, Người cũng phân phát như vậy, ai muốn ăn bao nhiêu tuỳ ý. ¹² Khi họ đã no nê rồi, Người bảo các môn đệ : “Anh em thu lại những miếng thừa kẻo phí đi.” ¹³ Họ liền đi thu những miếng thừa của năm chiếc bánh lúa mạch người ta ăn còn lại, và chất đầy được mười hai thúng. ¹⁴ Dân chúng thấy dấu lạ Đức Giê-su làm thì nói : “Hẳn ông này là vị ngôn sứ, Đấng phải đến thế gian !” ¹⁵ Nhưng Đức Giê-su biết họ sắp đến bắt mình đem đi mà tôn làm vua, nên Người lại lánh mặt, đi lên núi một mình.

🌸　Gợi ý suy niệm

Có người coi tôn giáo như một thứ duy tâm, duy linh,
chỉ để ý đến chuyện linh hồn, chuyện đời sau,
mà hững hờ với cái đói cái no của thân xác, với chuyện áo cơm thường nhật.
Kitô giáo hẳn không phải là thế.
Đức Giêsu, Con Thiên Chúa, đã khai mở Nước Thiên Chúa trên trần gian
không phải chỉ bằng việc rao giảng như một thầy dạy,
mà còn bằng việc chữa bệnh thân xác như một thầy thuốc.
Ơn cứu độ do Ngài mang lại có tính toàn diện, cả xác lẫn hồn,
và ơn cứu độ ấy đã bắt đầu ngay từ đời này rồi.
Trong Mùa Phục sinh, Giáo hội cho ta nghe đọc chương 6 của Tin Mừng Gioan,
bởi lẽ chương này nói về Đức Giêsu là Bánh hằng sống, Bánh ban sự sống.
Chương này khởi đầu bằng phép lạ hóa bánh ra nhiều.
Phép lạ diễn ra ở bên kia hồ Galilê, vào mùa xuân, cỏ mọc xanh mướt.
Đám đông đến với Đức Giêsu đang ở trên núi với các môn đệ.
Tất cả bắt đầu bằng câu hỏi bất ngờ của Thầy Giêsu :
“Ta mua đâu ra bánh cho họ ăn đây ?”
Các câu trả lời của hai ông Philípphê và Anrê thật đáng thất vọng.
Hai trăm quan tiền bánh cũng chẳng đủ mỗi người một chút (c. 7).
Năm cái bánh lúa mạch và hai con cá khô thì thấm vào đâu (c. 9).
Nhưng Đức Giêsu lại cần năm cái bánh và hai con cá đó.
Ngài đón nhận sự đóng góp của con người, dù là rất nhỏ mọn.
Nhỏ mọn nhưng là tất cả những gì tìm được ở chốn hoang vu này.
Không có sự đóng góp của một em bé, không chắc phép lạ đã xảy ra.
Khi mọi người đã ngồi xuống trên cỏ theo lệnh các tông đồ,
Đức Giêsu cầm lấy bánh, tạ ơn và phân phát cho họ.
Chắc các tông đồ đã giúp Ngài phân phát đến tay dân.
Chính khi bẻ ra để phân phát thì bánh và cá hóa nhiều.
Chúng ta không hiểu được điều gì đang diễn ra.
Mầu nhiệm chia sẻ vẫn làm chúng ta ngỡ ngàng, sửng sốt.
Chia sẻ là biến điều ít ỏi ta đang có trở thành kho báu vô tận cho mọi người.
Chia sẻ làm chúng ta chẳng vơi đi, nhưng còn mãi.
Hơn năm ngàn con người đã được ăn tùy ý, được no nê, được dư thừa.
Gần một tỷ con người sống trên trái đất hôm nay cũng mong được như vậy.
Đức Thánh Cha coi việc liên đới chia sẻ
như một cách thức để thoát ra khỏi nạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu.
Ước gì việc chúng ta chia sẻ Tấm Bánh thánh trong nhà thờ
giúp chúng ta tiếp tục chia sẻ những tấm bánh vật chất ngoài cuộc sống.
(Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.)

🌸　Cầu nguyện

Lạy Chúa, đây là ước mơ của con về thế giới :
Con mơ ước tài nguyên của cả trái đất này
là thuộc về mọi người, mọi dân tộc.
Con mơ ước
không còn những Ladarô đói ngồi ngoài cổng,
bên trong là người giàu yến tiệc linh đình.
Con mơ ước mọi người đều có việc làm tốt đẹp,
không còn những cô gái đứng đường
hay những người ăn xin.
Con mơ ước
những người thợ được hưởng lương xứng đáng,
các ông chủ coi công nhân như anh em.
Con mơ ước
tiếng cười trẻ thơ đầy ắp các gia đình,
các công viên và bãi biển đầy người đi nghỉ.
Lạy Chúa của con,
con ước mơ một thế giới đầy màu xanh,
xanh của rừng, xanh của trời, xanh của biển,
và xanh của bao niềm hy vọng
nơi lòng những ai ham sống và ham dựng xây.
Nếu Chúa đã gieo vào lòng con những ước mơ,
thì xin giúp con thực hiện những ước mơ đó.
(Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.)

🌸　Học hỏi Lời Chúa

CHÚA NUÔI SỐNG CON NGƯỜI TOÀN DIỆN

“Người phân phát, ai muốn ăn bao nhiêu tùy ý” (Ga 6,11)

Thiên Chúa quan tâm đến toàn bộ đời sống của con người. Chương trình cứu độ của Thiên Chúa, Tin Mừng của Đức Giêsu và sứ vụ của Người, cũng như của những người lo việc Thiên Chúa không chỉ liên quan đến chiều kích tâm linh, mà cònchạm vào mọi khía cạnh trong cuộc sống con người.

I. CÁC BÀI ĐỌC

1. Bài đọc I: 2V 4,42-44

Ngôn sứ là sứ giả của Lời Chúa. Tuy nhiên, các ngài không chỉ nói, mà còn hành động. Các ngài không chỉ rao giảng, mà còn lo cho vận mệnh, đời sống của toàn dân, và có khi của từng người. Câu chuyện hóa bánh ra nhiều là một trong những phép lạ chứng minh tư cách và sứ vụ “người của Thiên Chúa” là ngôn sứ Êlisê, môn đệ của ngôn sứ Êlia. Hai mươi chiếc bánh lúa mạch và một ít cốm mà người ta biếu ông thực sự trở nên quý giá trong bối cảnh nạn đói kém đang hoành hành khắp trong xứ (x. 2V 4,42), nhưng Êlisê đã không giữ lại cho riêng mình, mà đem phân phát cho dân chúng. Điều ông làm đã gây ngạc nhiên, khiến người tiểu đồng thốt lên: “sao con có thể phát cho cả trăm người ăn được?”

Không bao giờ đủ để chia sẻ cho người khác theo nhãn quan của con người, nhưng lại có thể dư trong nhãn quan của Thiên Chúa. Xác tín như thế, ngôn sứ Êlisê liền trấn an: “Cứ phát cho người ta ăn! Vì Đức Chúa phán thế này: ‘Họ sẽ ăn, mà vẫn còn dư.’” Với lòng tin tưởng, tiểu đồng vâng lệnh vị ngôn sứ để dọn ra cho mọi người ăn; nhờ đó, họ nhận ra rằng Lời Chúa đã phán thực sự được ứng nghiệm. Như thế, phép lạ đã xảy ra khi con người biết tin tưởng vào sự ân cần chăm sóc của Thiên Chúa và mình biết quảng đại chia sẻ cho nhau.

2. Bài đọc II: Ep 4,1-6

Thánh Phaolô dù đang bị cầm tù nhưng lúc nào cũng băn khoăn lo lắng để làm sao cho các tín hữu Êphêsô biết sống xứng đáng nơi bản thân và sống bác ái với nhau để duy trì sự hiệp nhất trong Thần Khí. Đó như dấu chỉ rõ nét nhất của niềm tin sống động vào Thiên Chúa. Niềm tin ấy được đặt trên một nền tảng chung cho mọi tín hữu: cùng “một thân thể, một Thần Khí, chia sẻ cùng một niềm hy vọng; tin vào một Chúa, một niềm tin, một phép rửa, và một Thiên Chúa là Cha.” Thể hiện niềm tin và tinh thần đó bằng cách nào? Thánh Phaolô đã đề nghị các Kitô hữu biến những giáo lý trừu tượng đó bằng lối sống đạo cụ thể. Bắt đầu từ chính mình: hãy sống khiêm tốn, hiền từ và nhẫn nại; rồi hướng tới tha nhân: hãy lấy tình bác ái mà chịu đựng lẫn nhau.

3. Bài Tin Mừng: Ga 6,1-15

Tin Mừng Gioan chương 6 thuật lại dấu lạ “hóa bánh ra nhiều cho đám đông ăn no” (Ga 6,1-15), để hướng tới đỉnh cao là “Diễn từ về Bánh đem lại sự sống” (Ga 6,25-59). Trong khi các Tin Mừng Nhất Lãm xem đây là “phép lạ” thì Tin Mừng Thứ Tư lại cho là “dấu lạ/ dấu chỉ”. Xét về ý nghĩa, thuật ngữ “phép lạ” nhấn mạnh đến quyền năng của Đức Giêsu, còn “dấu chỉ” là hiện tượng hay sự kiện bên ngoài để qua đó, người ta nhận ra ý nghĩa mạc khải ẩn dấu bên trong mà tin. Thật vậy, Ga 6 hàm chứa một trong những mạc khải quan trọng về căn tính của Đức Giêsu và làm nổi bật việc chọn lựa tin hay không tin của các môn đệ. Đồng thời, Ga 6 là một diễn từ độc đáo và duy nhất không chỉ trong Tin Mừng Gioan mà cả trong các Tin Mừng: nói về ý nghĩa của Bí Tích Thánh Thể.

Đoạn Tin Mừng hôm nay thuật lại dấu “hóa bánh ra nhiều cho đám đông ăn no”. Đức Giêsu không chỉ quan tâm đến những thao thức về tinh thần mà cả những nhu cầu thể lý của dân chúng. Sứ vụ của Đức Giêsu đụng chạm đến con người toàn diện: chữa lành bệnh tật, chia vui sẻ buồn, và thậm chí còn lo cho họ khỏi đói khát… Bên cạnh sự chăm sóc đầy quan phòng của Thiên Chúa, qua trình thuật này, chúng ta nhận ra rằng để dấu lạ hay phép lạ xảy ra, Chúa cũng cần sự cộng tác nhỏ bé của con người, khi nhận năm chiếc bánh và hai con cá từ một em bé hiện diện trong đám đông. Phép lạ xảy ra khi con người biết chia sẻ cho nhau, biết bẻ ra và phân phát, khiến không ai phải đói, thậm chí còn dư thừa.

Qua dấu lạ này, Đức Giêsu không muốn họ tôn vinh Người chỉ vì đã cho họ ăn bánh no nê, nhưng muốn họ hướng tới việc nhận ra Người là “Tấm Bánh” được bẻ ra, không phải chỉ để nuôi dưỡng thân xác, nhưng còn để tặng ban và nuôi dưỡng sự sống đời đời cho con người. Nhiều người Do thái đi theo Đức Giêsu lúc này chỉ để tìm kiếm của ăn nuôi sống, cụ thể là tìm bánh để được no nê, là thứ bánh nuôi sống thể xác tạm thời. Tuy nhiên, đối với Đức Giêsu, sự sống đời đời mới là điều quan trọng mà họ phải tìm kiếm. Muốn có được sự sống đó, họ cần phải ăn Thịt và uống Máu của Người qua việc chia sẻ bàn tiệc thánh khi tham dự thánh lễ.

II. GỢI Ý MỤC VỤ

1. Vì Đức Chúa phán thế này: “Họ sẽ ăn, mà vẫn còn dư”. Lời khẳng định của ngôn sứ Êlisê giúp cho người tiểu đồng xác quyết rằng: Thiên Chúa luôn yêu thương, quan tâm và ân cần chăm lo cho dân trong mọi cảnh huống của cuộc sống, miễn họ tin tưởng và thành tâm cầu khẩn Người. Lời Thánh Vịnh 144 trong bài đáp ca cũng xác quyết điều đó: “Khi Ngài rộng mở tay ban, là bao sinh vật muôn vàn thỏa thuê”, vì “Chúa gần gũi tất cả những ai cầu khấn Chúa, mọi kẻ thành tâm cầu khẩn Người”.

2. Chỉ có một thân thể, một niềm tin, một phép rửa, một Chúa. Cùng chịu một phép rửa, chung một niềm tin và thể hiện ra bằng bác ái là đặc điểm nổi bật của cộng đoàn Kitô giáo, để duy trì sự hiệp nhất nên “một” trong Chúa và trong nhau. Nỗ lực sống hòa thuận và hiệp nhất trong gia đình, trong cộng đoàn, trong mọi môi trường sống vẫn luôn là phương thế thiết thực nhất để mỗi Kitô hữu có thể diễn tả cách cụ thể và sống động về niềm tin của mình.

3. Ở đây có một em bé có năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá. Nếu sự quan phòng chăm sóc đầy yêu thương của Thiên Chúa được tỏ lộ qua sự ân cần của Đức Giêsu đối với dân chúng, thì sự quảng đại và ân cần ấy cũng cần cộng tác từ phía con người. Năm chiếc bánh lúa mạch và hai con cá của một em bé chẳng là bao, nhưng lại là khởi đầu cần thiết để Đức Giêsu dùng mà làm phép lạ cho đám rất đông dân chúng no thỏa. Thiên Chúa cũng vẫn đang chờ lòng quảng đại từ mỗi Kitô hữu, tuy nhỏ bé nhưng lại là điều kiện đủ để Chúa trải rộng tình thương và sự quan phòng chăm sóc đến mọi người. Trong đời thường, có nhiều người dư thừa thực phẩm phải đem tiêu hủy, nhưng lắm kẻ lại không có của ăn. Chúa vẫn cần sự cộng tác của chúng ta để thực thi “phép lạ”, khi con người biết chia sẻ cho nhau, biết bẻ ra và phân phát, thì không ai còn phải đói khát nữa.